CINOP schetst toekomstscenario’s voor het beroepsonderwijs

Vanuit het recente onderzoek van CINOP over beroepsonderwijs ‘post-corona‘, waaraan 81 respondenten uit het mbo deelnamen, heeft de organisatie een aantal scenario’s uitgewerkt voor de ontwikkeling van het beroepsonderwijs de komende tijd. De uitgebreide rapportage van de onderzoeksresultaten en de diverse toekomstscenario’s zijn gepubliceerd op de website. Er worden interessante inzichten gegeven over een leven lang ontwikkelen en de rol van publieke en private aanbieders, met name in het scenario van de online reuzen.

Vier scenario’s voor de toekomst
Huub Dekkers, bestuurder van CINOP, zegt: “We hebben vier toekomstscenario’s ontwikkeld die laten zien wat de effecten zijn van digitalisering van het beroepsonderwijs, gekoppeld aan de economische verwachtingen. Van onderwijs door ‘online reuzen’, groter is beter, kwaliteit boven alles tot massa-maatwerk. In elk van deze scenario’s zien we dat docenten andere rollen vervullen en andere competenties nodig hebben. Denk hierbij aan rollen als coach, organisator, vakspecialist, co-creator of community manager. Als je bijvoorbeeld vakinhou­delijk georiënteerde docenten een expertrol laat vervullen en mensgerichte docenten de coachrol, krijgen studenten aandacht van professionals die in hun kracht staan. Dat is voor iedereen goed.”
Bron: Persbericht Cinop

Relatie met een leven lang ontwikkelen
Elk scenario biedt interessante inzichten voor een leven lang ontwikkelen en de veranderopdracht waar de mbo-scholen voor staan, nog groter en urgenter dan voorheen door de coronacrisis. Het zijn provocerende scenario’s voor de toekomst. Er zijn ook andere scenario’s mogelijk. Met deze uitersten wil Cinop aanzetten tot dialoog en visieontwikkeling en hierdoor mogelijke nieuwe toekomsten samen vormgeven. Cinop hoopt dat deze scenario’s inspireren om out-of-the-box te denken en kansen te signaleren.

Scenario 1. Onderwijs door online reuzen
Dit scenario schetst hoe de kwaliteit van het onderwijs onder druk komt te staan door groeiende kwalitatieve en kwantitatieve personeelstekorten. Private en online aanbieders, ook internationale, springen in deze markt en gaan sterk concurreren met publieke aanbieders met een goedkoop en toegankelijk aanbod. Onderwijsinstellingen die vroegtijdig omschakelen naar maatwerk en flexibel onderwijs, creëren een voorsprong.

Scenario 2. Groter is beter
In dit scenario wordt verwacht dat door de hoge kosten van alternatieve manieren om beroepsvaardigheden te oefenen meer en nauwere samenwerkingsverbanden komen tussen huidige onderwijsinstellingen, mogelijk zelfs schaalvergroting. Er ontstaan grote opleidingen binnen onderwijsinstellingen, waarvoor aanvullende docenten nodig zijn. Technische en digitale vaardigheden van docenten gerelateerd aan hun beroepsvaardigheden worden belangrijker. Om hun kennis actueel te houden, is uitwisseling met het bedrijfsleven noodzakelijk.

Scenario 3. Kwaliteit boven alles
Onderwijsinstellingen stellen de vraag van studenten centraal, en hun aanbod volgt daarop. Hierdoor ontstaat er ultieme flexibilisering en onderwijs op maat, over onderwijsinstellingen heen. Online communities worden groter. Buitenlandse studenten worden aangetrokken door de lage studiekosten in Nederland en volgen massaal online onderwijs. Daardoor worden onderwijsinstellingen minder afhankelijk van de overheidsbekostiging en gaan zich onderscheiden op kwaliteit en inhoud. Differentiatie is het gevolg.

Scenario 4. Massa Maatwerk
Er komt een grote behoefte aan bij en omscholing van volwassenen die hun leven anders willen inrichten. Deze ontwikkeling is zichtbaar in het hele beroepsonderwijs en ver daarbuiten. De aandacht voor leven lang leren en persoonlijke ontwikkeling stijgt sterk en alle partijen in het onderwijsveld profiteren hier van, zowel de bekostigde als de niet-bekostigde organisaties. Flexibel deeltijdonderwijs en het erkennen van elders verworven competenties en kwalificaties wordt een speerpunt binnen het beroepsonderwijs.